در گزارش هم ماشین مطرح شد؛
هندی ها در بندر چابهار تعلل می کنند
به گزارش هم ماشین کارشناس مسائل اقتصادی اظهار داشت: هند درحال بهانه جویی و تعلل است و ایران نباید منتظر بماند. ما باید بازیگران سرمایه گذار دخیل در چابهار را بیشتر نماییم. برای نمونه عمان را دعوت به سرمایه گذاری نماییم.
امیر حسین عرب پور کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد اهمیت بندر چابهار اظهار داشت: در کشور ما ۱۳ بندر فعال وجود دارد. یکی از این بنادر، بندر چابهار است که خود شامل بنادر شهید بهشتی و کلانتری است. چابهار مهم ترین بندر جنوب شرق کشور و تنها بندر اقیانوسی ایران بشمار می رود. به واسطه همین بندر اقیانوسی بودن، از عمق بالایی برخوردار می باشد و این به پهلوگیری کشتی های غول پیکر کمک می نماید. موقعیت ژئوپلیتیک کم نظیر بندر چابهار نسبت به دیگر بنادر کشور هم نکته حائز اهمیت می باشد. همینطور نقش ویژه ترانزیتی چابهار در کریدورها بخصوص کریدور شمال جنوب، باعث اهمیت بیشتر این بندر شده است. جالب است بدانیم که در طرح سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل، سواحل دریای عمان و به ویژه چابهار را نزدیک ترین راه انتقال انرژی بین قاره ای مطرح نمودند. این گزارش تصریح می کند که چابهار بزرگترین ترمینال مایع سازی گاز و انتقال آن به جنوب شرق آسیا است. وی در مورد پیشینه توسعه این بندر بیان نمود: توسعه بندر چابهار بعد از انقلاب در دهه ۶۰ شروع شده است. در سال ۸۴ طرح توسعه این بندر را سازمان بنادر و دریانوردی کشور تهیه کرد. این طرح شامل ۴ فاز بود. قرار بود در نهایت این طرح، با افزایش اسکله ها و تجهیزات و … به ۷۷ میلیون تن بارگیری در سال برسد. اما هم اکنون ۲.۵ تا ۳ میلیون تخلیه بار در سال دارد و این نشان داده است که هنوز حتی به فاز اول این طرح هم نرسیدیم. در سال ۹۶ به صورت اسمی بیان شد که فاز اول توسعه چابهار تمام شده است. اما بررسی ها نشان داده است هنوز به آن سطح مطلوب نرسیدیم.
در طرح سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل، چابهار بزرگترین ترمینال مایع سازی گاز و انتقال آن به جنوب شرق آسیا استوی افزود: یک دلیل دیگر عقب ماندگی چابهار این است که چابهار منطقه آزاد است. مناطق آزاد به طور عمده برای توسعه صادرات تشکیل شده اند، اما حجم صادرات غیر نفتی به نسبت واردات غیر نفتی خیلی کمتر بوده است. برای مثال در سال ۹۵ حدود ۶۴ هزار تن صادرات کالا از این بندر صورت گرفته که رقم بسیار اندکی است. سوالی که شکل می گیرد این است که کدام نهاد و سازمان مسئول این عدم توسعه یافتگی است.طرح توسعه بندر چابهار به کجا رسید؟عرب پور با تکیه بر نقش نهادهای مختلف بر عدم توسعه بندر چابهار اظهار داشت: یکی از اصلی ترین نهادهایی که در این امر مسئولیت دارد، سازمان بنادر و دریانوردی کشور است. سال ۸۴ این سازمان طرح توسعه عرضه کرد و الان باید پاسخگو باشد که چرا آن برنامه اجرایی نشده است. سال ۹۹ هم یکی از مدیران این سازمان طی مصاحبه ای اعلام نمود که بزودی چابهار به ظرفیت ۳۳ میلیون تنی در سال می رسد. در حالیکه ما حالا همان ۶ میلیون تن که در فاز اول این طرح پیشبینی شده هم اجرایی نکرده ایم.
یکی از علل عقب ماندگی چابهار این است که این بندر منطقه آزاد است و مناطق آزاد به طور عمده برای توسعه صادرات تشکیل شده اندوی اضافه کرد: سازمان بعدی، سازمان مناطق آزاد است. دبیرخانه این سازمان در این حوزه باید مشخصاً گزارش دهد که اقدامات آنها حداقل در ۱۰ سال گذشته چه بوده است. همینطور وزارت امور خارجه هم یکی از مهم ترین سازمان های مسئول است. ما در خیلی از موضوعات در رابطه با چابهار، مناطق بین المللی درگیر و ذی نفع هستند. معاونت اقتصادی این وزارت خانه باید اعلام نماید که چه مقدار رایزنی کرده و آیا اساساً این بندر جز اولویت های آنها بوده است یا خیر. سازمان آخر هم سازمان سرمایه گذاری خارجی کشور است. این سازمان متولی جذب سرمایه گذاری خارجی کشور است که در بندر چابهار به میلیاردها دلار سرمایه احتیاج داریم و نقش این نهاد در این حوزه بسیار پررنگ است.چرا چابهار توسعه پیدا نکرد؟این کارشناس اقتصادی در مورد عوامل عقب ماندگی این بندر اظهار نمود: یکی از مهم ترین این عوامل، تحریم است. مساله تحریم ها روی ریسک توسعه چابهار اثر گذاشت. یعنی سرمایه گذار خارجی با ریسک و ترس مواجه می باشد. حتی خود سرمایه گذار هندی هم تحت فشار آمریکا قرار دارد. مورد بعدی، نبود زیر ساخت های قوی توسعه یافته در چابهار است. استان سیستان و بلوچستان با کمال ظرفیت و ثروت فراوان در محرومیت به سر می برد و چابهار هم جزئی از همین استان است. مساله دیگر نیز، عدم استفاده از کارکنان بومی است. در قسمت توسعه، فقط ۳ درصد از کارکنان این بندر بومی هستند؛ در حالیکه فقط در چابهار ۸ هزار بیکار وجود دارد. مانع دیگر، نبود استراتژی مشخص برای جذب سرمایه گذاری خارجی است. توسعه چابهار نیازمند سرمایه گذاری خارجی است که ما در داخل نداریم. و مورد آخر، سرعت کم هندی ها و سرمایه گذاری پایین آنها در این بندر است. وی پیرامون نقش سرمایه گذار هندی در این بندر اظهار داشت: هند از سال ۹۰ بحث توسعه چابهار را جز اولویت های خود قرار داد. هند برای سرمایه گذاری در چابهار قراردادهایی منعقد کرده اما اقدامی نداشته است. برای نمونه هند یک قرارداد ده ساله با کشور ما داشت که تا ۲۰۱۹، ۸۵ میلیون دلار در چابهار سرمایه گذاری کند اما اجرایی نشده است. تحریم ها اساسا نقش مؤثری در اقدامات هند داشته اما می توانیم این را هم بگوییم که هند در خیلی از موارد بهانه جویی کرده است. پس می بینیم سرعت هندی ها بسیار پایین است و تا حدی مشغول بهانه گیری و تعلل هستند.بایسته های دولت سیزدهم برای توسعه بندر چابهارعرب پور در انتها در مورد راهکارهای موجود برای دولت سیزدهم اظهار داشت: ما برای توسعه چابهار احتیاج به جذب سرمایه گذاری خارجی با استراتژی مشخص داریم. افزایش سهم ارزی استان سیستان از صادرات و واردات چابهار هم اقدام مهم دیگری است. همینطور توسعه خدمات لجستیک و اشتغال افراد بومی در این پروژه باید مد توجه قرار گیرد. و یا راه اندازی ایستگاه سوخت گیری می تواند یک اقدام راهبردی در این امر باشد. جذب گردشگری خارجی و داخلی در چابهار باید به شدت تقویت شود. بازارچه های مرزی ایران و پاکستان هم اگر تقویت شود به شکلی کمک کننده به چابهار است.
در قسمت توسعه بندر چابهار، فقط ۳ درصد از کارکنان شاغل بومی هستند؛ در حالیکه فقط در چابهار ۸ هزار بیکار وجود داردوی افزود: راهبرد دوم، بهره برداری از رقابت های ژئوپلتیکی پاکستان، هند و چین است. این راهبرد کمی سیاسی تر است. همانطور که مشاهده می نماییم هند درحال بهانه جویی و تعلل است و ایران نباید منتظر هند بماند. ما باید بازیگران سرمایه گذار دخیل در چابهار را بیشتر نماییم. برای نمونه عمان را دعوت به سرمایه گذاری در این بندر نماییم. در این بازی ژئوپلتیکی ایران باید چینی ها را هم با رایزنی جذب خود کند. مورد دیگر این است که باید چابهار را با این نگاه توسعه دهیم که چابهار در اقیانوس هند قرار دارد، در حالیکه بنادر دیگر ما در خلیج فارس است. چابهار می تواند این نقش را ایفا کند که اگر بندر عباس بسته شود، چابهار می تواند راه نجاتی برای ما باشد. اقدام اساسی دیگر، تشکلی یک اتحادیه همکاری با استفاده از کشورهای اقیانوس هند با محوریت چابهار است. دولت سیزدهم می تواند چند اقدام را سریعاً پیگیری کند: مورد اول آمایش سرزمینی چابهار است. بعد از آن باید اختیارات ویژه ای به سازمان مناطق آزاد و یک دستور فوری به سازمان بنادر و دریانوردی کشور داده شود. در آخر دیپلماسی اقتصادی فعال منطقه ای باید صورت بگیرد و یک تیم متمرکز تشکیل و سفرهای رایزنی ویژه ای صورت بگیرد.
منبع: hammashin.com
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب